Tegenslag, frustratie, moedeloosheid, teleurstelling. Ken je dat?
Het gevoel nodigt je uit om op te geven.
Soms overkomt het me.
Een week of twee terug was zo’n moment. En dat was tegelijk het moment dat er een besef tot me doordrong.
Dat kwam door deze zin: Ik begrijp het niet!
Het -niet begrijpen- is een naar gevoel. Je mist controle, je mist grip, je mist richting.
Toch geloof ik dat elke nare situatie of elk naar gevoel haar functie heeft.
En ik bedacht me: als ik het niet begrijp, dan ligt daar Immers een vraag onder?
Oftewel: Wat als ik de zin: Ik begrijp het niet, verander in een vraag?
Laat ik een eenvoudig voorbeeld nemen.
Toen ik een kind was, en ik werd geconfronteerd met een hete kachel, dan brandde ik me.
De pijn kan leiden tot verwarring, maar niet voor lang. De aanleiding is simpel. De kachel is heet.
In de analogie kun je dus stellen: waarom voel ik pijn? Omdat de kachel heet is en ik de kachel aanraakte.
In dit geval is de oorzaak gemakkelijk te achterhalen: de kachel is heet.
In het dagelijks leven is dat vaak veel minder voor de hand liggend. We hebben te maken met zogenaamde ‘wicked problems’, waarbij je wel geconfronteerd wordt met teleurstelling of pijn, zonder dat je begrijpt waar de oorzaak ligt.
Je haalt je doel niet, een proces stagneert, je hebt gelazer in je team, de resultaten vallen tegen.
Wat ik vaak merk in teamprocessen is dat we in verzet gaan tegen de resultaten.
Oftewel: in plaats van te vervolgen naar de vraag, gaan we terug om de oorzaak te bestrijden.
Die kachel is te heet!
Die teamleden moeten stoppen met hun gelazer.
Wat er nu gebeurt is dat je je richt op het probleem, en niet op de oplossing.
Het leidt tot een negatief gevoel, en tot verzet. Ook versterkt het probleem er vaak juist door, in plaats van te ontrafelen.
Wat bevrijdend om de pijn te mogen erkennen, en te starten met een vraag! Oké, er is gelazer in het team, wat zegt dat mij?
Oké, het proces stagneert, welke schakel mist, waar lekt de energie weg, welke stappen worden overgeslagen?
Transformationeel denken kenmerkt zich doordat je start met het erkennen van de werkelijkheid.
Je groeit door de pijn heen, in plaats van haar te bestrijden.
